PÒBLE DE NOSTA
Pòble de nosta, praube pèc,
Aqueste còp non voi pas planhe’t !
E que hèn plan de non pas cranhe’t
Eths de qui’t mancan d’arrespèct !
E que me’n sap plan mau de tanhe’t,
Pòble de nosta, praube pèc !
Pòble de nosta, sabes qué !
Dempuish eth temps qui vas e vengues,
Dempuish eth temps qui’t dessovengues
E qui te’n hès tot eth dequé
E dab eths vielhs e’t malavengues !
Pòble de nosta, sabes qué !
Pòble de nosta, qué n’as hèt
Deth patrimòni der’arraça ?
Deth lengatge e ‘ra bèra traça,
Dera Capèra e deth Castèth,
Dera Tor e dera Terrassa,
Pòble de nosta qué n’as hèt ?
Que t’ac as venut tot, tot, tot !
Per dus sòus de faussa moneda…
Dentiò’th palhèr, dentiò’ra meda !
Pòble de nosta, escota eth Poth
Qui canta aciu darrèr ‘ra cleda :
" Que t’ac as venut tot, tot, tot !
Tant pis per tu ! – Que sòi sadoth !
Un vèrmi, un gran ! Coteta-teta ! –
Quin estorniu, aqueth cateta
Que s’a venut eth arrestoth
E s’a perdut era gateta !
Tant pis per eth ! – Que sòi sadoth. "
Pòble de nosta, as entenut ?
Se n’as pas entenut, escota,
Escota eth Poth : – Que’u s’a venut
Eth arrestoth… S’i ved pas gota !
Un vèrmi ! Un gran ! Coteta ! Cota ! "
Pòble de nosta as entenut ?
Pòble de nosta, praube hòu,
Aqueste còp que t’ac voi díser :
Au lòc de cantar e d’arríser,
Que harés plan de portar dòu…
E que n’i auré tà’t maladíser,
Pòble de nosta, praube hòu !
Pòble de nosta, malurós !
Tu d’autes còps tan fièr, tan brave,
En un didau que’t harén càber
De tant que plegas eths currons…
E que’t hè gòi donc qu’òm te sabe,
Pòble de nosta, malurós !
Pòble de nosta, aqueste còp
D’arrasonà’t que sòi sadora !
Que’u se’n va qui tròp la demora,
E que l’as demorada tròp…
E que hès gràcia ath de qui’t hora ?
Que’n sòi sadora, aqueste còp !
Un pòble que laissa tombar
La lenga e leis us de sei paires
Non merita que de crebar
Sota lo pè de l’usurpaire.
T’ac manda pas a díser gaire,
Mistrau, ò Pòble, çò qui’t va :
Non merita que de crebar !
EN CARCASSONA
Lengadòc! Provença! Gasconha!
Cau pas que's pósquie díser enlòc
Qu'eth pòble noste age vergonha
D'arreconéisher eth parlar d'Òc!
Cau pas qu'enlòc e's pósquie créger,
E qu'èm ací tà plan hèr véger
Qu'autant en ivèrn qu'en estiu,
Dera mar verda ara mar blua,
'R'arraça d'Òc ei tostemps ua
E sap çò qui vòu, gràcia a Diu!
(...)
Pr'amor non i a progès qui tenga:
A cada arraça era sua lenga!
E'th francés... puish e i a,
Tròp que n'i a per tan pòc que n'i age!
A nosta, eth parlar d'Òc s'arraja;
E'th francés que s'ane arrajar!
Pr'amor, s'ac cau pas dessovénguer!
Cada lengatge ei un tresòr,
Que n'avem un, que'u cau manténguer
E hèr pervàler, en tot i ténguer
Mes qu'ath argent e mes qu'ath òr.
Qui'n hè mesprètz o qui'u tracassa,
Qui no'u aprén o qui no'u sap,
Manca de còr, de sens, de traça
E pèca autant contra er'arraça
Que se l'escopiva de cap.
Nosauti, au mens, ò gent de nosta,
Hasem-ne cas d'ara en enlà
E peths camps, peths bòscs, pera brosta,
Siam deth país dentiò'ra crosta
E parlem eth noste parlar!
DAUNETAS E SENHORS
Daunetas e Senhors, jo, non sòi pas sabenta.
Que compreni eth francés, mès no'u sèi pas parlar...
Eths miés aurèn volut que'm hései arregenta,
Mès eth carcul e jo... Sabèi pas carcular!
E'ths libes, de garda'us, e m'èra ua espaventa...
E, lavetz, que digón: "Non ei pas intelligenta!"
Que'm crompèn un escabòt de motons, vint o trenta,
E que'us anèi gaitar pera hoguèra enlà.
Daunetas e Senhors, jo, non sòi pas sabenta;
Mès e donc, Diu qu'ac vòu, que hèi òbra autan plan!
Cauçada o descauçada e pelha vielha o pelha nava,
Dançar'ra sarrabana ath som deth eishiulòu,
Cridar: "Marret! ací!" quan tròp lhenh se n'avava,
Hurgar quauque orvisan, cuélher bèth camparòu,
Recitar'th angelús cada còp qui sonava,
E canta cantaràs, eth ser, tot qu'òm toranava...
E ben, diseretz pas? Aquerò que m'anava
E'ren non ei anat james coma aquerò!
Cauçada o descauçada e pelha vielha o pelha nava...
Eth mié galant, lavetz, èra un bèth esquiròu
Qui, deth som deths avets, tot eth dia e'm senava.
Daunetas e Senhors, jo, que sòi de Bigòrra,
E doncas: "Bigordan, sabetz, piri que can!"
Solament, aquò hè qu'avem gòi ath dehòra
E que sabem horrar, quan ac cau, e nhacar...
Eth estiu quan mes cauha e'th ivèrn quan mes tòrra,
Per un tiò, per un non, que gaham ath en-hòra.
Un miroat de mestura, un mica de mandòrra,
E canta cantaràs a travèrs eth brocar.
Daunetas e senhors, jo, que sòi de Bigòrra,
E coma tot va mau e que tot ei tròp car,
Que disi: "Visca era Republica... d'Andòrra!"
Ò! COMA SON TRISTES ETHS CAMPS!
Ò! Coma son tristes eths camps:
Ne mareis, n'arríser, ne cants...
E'ras maisons, coma son tristas:
Ne vielhs ne mainats aras vistas...
Eths camins coma son desèrts:
Non s'i ve mes sonque lusèrp...
E quina mort peras caminèras:
Ne brut d'esclòps, ne son d'esquèras...
E per darrèr quin hè lèu...
Ò mon Diu, gardatz-nse de flèu!
(...)
Endret matat qui se'n arrenja
Sense aprestà's tar'arrevenja,
Endret qui sense arreguitnar
S'ac dèishar a bèth drins tot panar:
Eth nom, eths us, dentiò'ra lenga...
Non a pas dret a qu'òm lo sostenga,
E non merita, un tau endret,
Que prénie eth Cèu partit per eth!
Tau qui non sap balhar cranhença
Non pòt valar nada planhença!
